Clean room

Dosłowne tłumaczenie clean room jest nieco mylące, bo „czysty pokój” kojarzy się z pięknie posprzątanym, domowym pokojem, a w rzeczywistości jest to nazwa własna specjalnego pomieszczenia w którym obowiązuje surowy reżim parametrów środowiskowych. Chodzi  nie tylko o kurz, ale przede wszystkim o wszelkiego typu opary, bakterie, drobnoustroje i tym podobne. Są specjalne tabele dotyczące norm maksymalnej liczby dopuszczalnych, zanieczyszczonych cząstek liczonych na jeden metr sześcienny, lub stopę sześcienną  powietrza w clean room ( Norma US FED STD 209E  dotyczy stopy a ISO metra sześciennego). Clean roomy dzielą się na specjalne klasy w zależności od stopnia wymaganej czystości atmosfery, według norm ISO ilość zanieczyszczeń  liczona jest na metr sześcienny a w normach anglosaskich FED na stopę sześcienną.

Nazwa pokój sugeruje niewielkie pomieszczenie i to tez jest mylące, bo clean roomy mogą być zróżnicowanej wielkości, w zależności od sposobu wykorzystania – mogą to być oczywiście niewielkie pomieszczenia, przeznaczone na przykład na specjalistyczne laboratoria o podwyższonym reżimie potrzebnym do badań, ale też znacznie większe na przykład hale produkcyjne i hale fabryczne o powierzchni kilkunastu tysięcy metrów kwadratowych.

Clean roomy mają zastosowanie przede wszystkim w nauce, a konkretnie w badaniach i eksperymentach naukowych, ale także przy produkcji  głównie  takiej, w której wykorzystuje się materiały o podwyższonej czystości ( na przykład procesory komputerowe, elektronika i mikroelektronika,  do produkcji półprzewodników oraz biotechnologii, generalnie wszędzie tam, gdzie nawet najdrobniejsze cząstki zanieczyszczeń mogą nieć negatywne oddziaływanie na finalny produkt, albo na wynik badania naukowego. Clean roomy są w NASA, Seagate Technology,  czy Cardiff Uniwersity.

Do clean roomów wchodzi się  specjalnej odzieży ochronnej, która zakrywa całe ciało łącznie z twarzą, a w podwyższonej klasie procedura nakazuje przejść przed tym przez specjalną śluzę powietrzną, najczęściej zaopatrzoną w powietrzny prysznic.

Powietrze dostaje się do clean roomów przez specjalny układ filtrów, które stopniowo wyłapują wszystkie zanieczyszczenia, filtrowanie powietrza odbywa się na bieżąco przez zestaw nowoczesnych filtrów HEPA.W clean roomach o wysokiej klasie pomieszczenia są absolutnie sterylne, w klasach nieco niższych ilość zanieczyszczeń na bieżąco kontroluje specjalny licznik cząstek. Takie pomieszczenia są oświetlane tylko żółtym oświetleniem ( z uwagi na materiały światłoczułe), jest w nich utrzymywane nieco podwyższone ciśnienie ( powietrze z zewnątrz nie przedostaje się ) i  powietrze jest dodatkowo osuszane. W clean roomach  obowiązują specjalne procedury postępowania-  na przykład nie wolno używać popularnych materiałów biurowych jak ołówki i papier ( łatwość powstania kurzu, nie wolno ściągać ubrań ochronnych itp.).